BeCommerce Awards: The Power of E-commerce

Dank u wel meneer Vereecke voor het warme welkomstwoord. 

Goeienavond beste collega’s, beste webshopeigenaars, experten, bezorgers en genodigden

 

Online shoppen is handig en snel. En dat zeg ik niet omdat ik een shopverslaving heb, maar omdat ik niet de enige ben die dat vindt. Ook sinds de coronapandemie achter ons ligt, koopt nog steeds 28% van de Belgen minstens 1 keer per week online, nog eens 43% doet dat minstens maandelijks.

 

Online shoppen heeft namelijk vele voordelen: je kan makkelijk winkels, stijlen en prijzen vergelijken, waardoor je de beste deal doet. En als je nieuwe broek niet past, stuur je ze, meestal gratis, gewoon weer terug.

 

Maar het systeem botst hier uiteraard ook op z’n grenzen – dat hoef ik u vermoedelijk niet te vertellen. Er is de camionetisering, die de leefbaarheid en veiligheid van onze steden en straten bedreigt. Er zijn de sociale knelpunten, waar we met nieuwe regelgeving paal en perk aan moeten stellen. En er zijn de ecologische uitdagingen die aangepakt moeten worden.

 

***

 

(FR) Quoi qu'il en soit, la croissance de l’e-commerce est inexorable. En 2020, pas moins de 336 millions de colis ont été livrés dans notre pays. Cette tendance se poursuit et s’intensifie même aujourd'hui, après la pandémie qui a été marquée par le succès croissant de l’e-commerce. En outre, nous constatons également que la Belgique compte un grand nombre de boutiques en ligne : selon BeCommerce, pas moins de 45.116 boutiques en ligne belges étaient actives en 2021.

 

La question que nous nous posons est donc la suivante : comment orienter l’e-commerce d'aujourd'hui vers un avenir durable?

 

***

 

Si l’on songe au travail qu’il nous reste à abattre pour faire évoluer l’e-commerce, nous pourrions nous plaindre. Mais permettez-moi tout de même de jeter un regard plutôt optimiste sur les avancées dans ce domaine, car je constate que le secteur sait comment faire bouger les choses. (J’aurais pu dire qu’il « met le paquet », mais cela aurait été une blague un peu trop facile). 

 

En tout cas, je constate que dans notre pays, nous sommes très motivés, mais aussi suffisamment innovateurs et ambitieux pour devenir de vrais pionniers en matière d’e-commerce durable.

 

Récemment, par exemple, j'ai participé à une table ronde où une étude a permis d’identifier le comportement des livreurs de colis en matière de conduite et de stationnement. Une étude nécessaire - et, soit dit en passant, la première du genre - qui nous donne un aperçu des préoccupations, frustrations ou suggestions de toutes les parties concernées, qu'il s'agisse des livreurs, des clients ou des autres usagers de la route.

 

Mais j'ai également visité des points de collecte sociaux, des écozones ou des projets de collecte de colis à la périphérie des villes pour permettre une livraison plus efficace. Tout cela dans un seul but : créer un e-commerce durable sur le plan social, environnemental et économique.

 

***

 

(NL) Wanneer het over een groene e-commerce gaat – toch wel een beetje de rode draad van deze avond – dan geloof ik dat er voor iedereen, vanaf online bestelling tot ‘unboxing’, mogelijkheden zijn om bij te dragen aan een duurzamere e-commerce te komen. En ja, ik ben zeer vertrouwd met het concept ‘unboxing’, aangezien ik sinds kort op TikTok zit. Maar dat terzijde ...

 

Voor de pakketbezorgers is vermoedelijk de ‘last mile’ de grootste zorg, omdat dit laatste gedeelte van de transportketen veelal het meest verantwoordelijk is voor de hoge uitstoot van broeikasgassen – al is er in de distributiecentra en de rest van het logistieke proces uiteraard ook winst te boeken.

 

De webwinkels hebben ook een rol te spelen. Zo kunnen ze nadenken over hun verpakking. Sommigen onder jullie kennen ongetwijfeld het ‘5xR-principes’ van de zero-waste filosofie: Refuse, Reduce, Reuse, Recycle en Rot.

 

Geen paniek: ik ga ze niet alle 5 uitvoerig toelichten. Ik wil enkel een voorbeeld geven bij het Reduce-principe. Dit slaat, zoals de term het zegt, op het verminderen van het verpakkingsmateriaal. De Belgische onderneming Slimbox komt daarom met een IT-systeem waarmee webshops zeer gemakkelijk een verpakking kunnen laten maken die past bij hun product, waardoor er dus geen of amper lucht wordt verzonden. Dit is een mooi voorbeeld van een good practice.

 

Maar ook het Re-use-principe kan, afhankelijk van het type materiaal, al na enkele cycli een milieuvoordeel opleveren. In Vlaanderen is er op dat vlak ook de Green Deal ‘Anders Verpakt’ waar BeCommerce, en vermoedelijk ook verschillende bedrijven in deze zaal, zich op hebben ingeschreven.

 

Naast verpakking kunnen webshops nadenken over het productaanbod, maar ook (al dan niet financiële) pikkels voorzien zodat de consument voor de meest duurzame optie kan kiezen.

 

Zo heeft PostNL in Nederland vorige week een koppeling gelanceerd die de meest duurzame leveroptie toont aan de klant. Het is een kwestie van tijd alvorens ook in België zo’n tools ter beschikking worden gesteld van de webwinkels.

 

Want wanneer je bijvoorbeeld een ravissante outfit, voor een gala-avond als deze, online besteld, en je doet dat enkele weken op voorhand, dan is het misschien niet nodig dat je kiest voor de optie ‘vandaag besteld, morgen in huis’. Enkele dagen later kan dan eventueel ook wel. Of je passeert langs een ophaalpunt – ook een optie.

 

In ieder geval is transparantie hier het belangrijkst. En keuzemogelijkheid, uiteraard. Daarom kan ik alle webshops enkel aanmoedigen om ook andere leveropties dan thuisbezorging of ‘next day delivery’ te voorzien, zodat de klant voor de duurzame optie kan kiezen.

 

En dat brengt ons bij de burger, de consument, u en ik. Het spreekt voor zich dat het consumentengedrag ook van belang is. De Ecozone in Mechelen wordt vaak aangehaald als voorbeeld van hoe een gedragsverandering kan leiden tot een meer duurzame e-commerce – in dit geval: het verhoogde gebruik van ophaalpunten en pakjesautomaten.

 

En tot slot is er ook nog de overheid, van lokaal tot Europees, die een degelijk juridisch kader kan voorzien en ook initiatieven kan opzetten om een versnelling naar een duurzame e-commerce mogelijk te maken en te ondersteunen.

 

***

 

(FR) Lorsqu'on parle de durabilité, on fait souvent des comparaisons entre les achats « traditionnels » et les achats en ligne même si cette comparaison ne tient pas vraiment la route. En effet, cette distinction entre la vente « en ligne » et la vente « hors ligne » ne prévaut pas toujours, car aujourd'hui, de nombreux magasins proposent les deux options. C'est en soi une bonne chose pour les clients puisqu’ils peuvent à la fois se rendre dans un magasin physique et parcourir l’offre en ligne, confortablement installés dans leur fauteuil. 

 

L’e-commerce et des centres-villes animés ne sont donc pas nécessairement des concepts opposés. L'opposition entre l’« online » et l’« offline » est, à mon avis, dépassée. C’est en outre une distinction que les détaillants sont de moins en moins nombreux à faire.

 

Concentrons-nous donc principalement sur la manière de rendre les achats en ligne et la livraison de colis aussi écologiques que possible, mais aussi, bien sûr, économiquement et socialement durables. Car, comme je l'ai dit, l’e-commerce est là pour rester.

 

 ***

 

Un peu plus tard dans la soirée, dans le cadre de la table ronde, nous allons parler d'innovation. Et depuis que j'occupe la fonction de ministre, je suis souvent étonnée de l’innovation dont on peut faire preuve lorsque l’on songe à la durabilité.

 

Un exemple : l'année dernière, les Belges ont renvoyé quelque 3 millions de vêtements achetés auprès de boutiques en ligne belges. Pourtant, une étude montre que nous pourrions éviter 70 % des retours en aidant les clients à faire de meilleurs choix. En utilisant certaines technologies, comme un bon système de « customer review », des cabines d'essayage virtuelles ou des photos de meilleures qualités accompagnées de meilleures options de zoom, il est possible de réduire le nombre de mauvais achats.

 

Ainsi, la chaîne de vêtements « Zeb » offre plus d'informations sur la taille de ses vêtements à ses clients en ligne. Ce faisant, ils peuvent savoir, par exemple, si une taille « medium » leur convient mieux qu’une taille « small » pour une certaine marque. Et grâce aux photos à 360°, les clients peuvent se faire une idée précise des vêtements et des chaussures.

 

Autre exemple innovant : la semaine dernière, en coopération avec bpost et Recupel, nous avons lancé un projet de test consistant à remettre au facteur de vieux appareils électroniques, comme un smartphone défectueux ou un vieux grille-pain, et ce, dans le but de faciliter le recyclage.

 

***

 

Het mag duidelijk zijn: er zit meer achter een pakje dan je denkt. En het loont absoluut de moeite om de hele machinerie achter de e-commerce van kortbij te bekijken en de hele keten zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen, gaande van webshop tot pakketbezorger en consument.

 

Het is ook daarom dat ik een organisatie als BeCommerce zo’n warm hart toedraag. Ze spelen immers een cruciale rol: door een stem te zijn voor de sector naar het beleid toe, door kennis en inzichten aan te reiken rond duurzaamheid en door praktijkervaringen van webshops per sector uit te wisselen.

 

***

 

De e-commerce biedt ons vandaag vele voordelen. Maar door ook de nadelen aan te pakken, maken we werk van een moderne en duurzame toekomst voor de e-commerce. En dan winnen we uiteindelijk allemaal.   

 

Ik wens u een inspirerende, maar vooral gezellige avond. En ik zie u zo dadelijk nog terug in het panel over innovatie, u bent dus nog niet van me af.

 

Nu geef ik het woord graag aan de gastvrouw van de avond, Virginie, voor het eerste deel van de eCommerce Awards.

 

Dank u wel.