Federale overheid laat zich rond dataverwerking voortaan bijstaan door ethisch comité

De wereld draait op data. Ook binnen de federale overheid worden veel beslissingen genomen op basis van een brede waaier aan gegevens. ‘Dat brengt ethische vragen met zich mee,’ zegt minister van Ambtenarenzaken Petra De Sutter. Samen met staatssecretaris voor Digitalisering Mathieu Michel richt ze een raadgevend comité data-ethiek op: ‘We moeten alle mogelijke ongewenste effecten van automatische dataverwerking voorkomen binnen de overheid en verantwoord omgaan met de data van onze burgers.’

Komt er een belastingcontroleur over de vloer? Dan is de kans groot dat hij of zij dat doet op basis van een algoritme. De berekening van je pensioen? Ook daar zitten allerlei nieuwe technologieën achter. ‘Data groeit inderdaad in belang,’ bevestigt De Sutter. ‘Algoritmes zorgen voor veel mogelijkheden voor de overheid en het is belangrijk dat iedereen deze systemen vertrouwt. We willen uiteraard vermijden dat er systematische fouten optreden zoals bij de toeslagenaffaire waarbij duizenden mensen onterecht hun toelage verloren in Nederland.’

‘Als overheid beschikken we over allerlei data van onze burgers. Indien een kabinet of overheidsdienst zich bijvoorbeeld afvraagt of bepaalde data gebruikt mogen worden, en zo ja op welke manier, dan kan men binnenkort terecht bij het ethisch comité. De federale overheid omarmt zo nieuwe technologieën, maar wel op een bewuste manier,’ stelt De Sutter. ‘Alle ambtenaren die met AI en algoritmes werken, zullen we zo sensibiliseren, maar vooral ook ondersteunen. Zo staan ze sterker in hun schoenen wanneer ze werken met zulke technologieën.’

Michel voegt toe: ‘In een tijdperk waarin algoritmen en AI-systemen onze levens beïnvloeden, is het van bijzonder belang dat dat ze worden ingezet door een overheid die zelf het goede voorbeeld geeft. Daarom zorgen we met dit Comité voor een schild dat waakt over de integriteit van onze besluitvorming’.

‘Ambtenaren en ministers kunnen terecht bij het comité data-ethiek met hun vragen over ethische, juridische en duurzame aspecten van AI, robotica, algoritmes,’ legt De Sutter uit. Het comité, dat bestaat uit 5 leden-experten, kan ook op eigen initiatief adviezen formuleren.